Denne artikkelen er produsert og finansiert av Universitetet i Agder - les mer.
– Det er viktig at ikkje tilsette i barnehagen automatisk går ut frå at barn av flyktningar er traumatiserte, seier Kimathi.(Illustrasjonsfoto: Santypan / UiA)
Flyktningar i barnehagen: – Gjensidig tillit er nøkkelen
I barnehagen lærer barna om kva som er forventa av dei i Noreg. Men også foreldra blir møtte med forventningar.
Når ein
flyktningfamilie kjem til Noreg, kan barnehagen vere eit av dei første møta med
det offentlege.
Eric Kimathi har studert integrering i norske barnehagar ved Universitetet i Agder.
Har ikkje like behov
Han har i si forsking intervjua 28 personar. 13 av desse var tilsette i barnehagen. 15 var foreldre med flyktningbakgrunn.
– Tryggleik var noko som ofte kom opp i samtalane. Spesielt når eg snakka med dei tilsette. Tryggleik er sjølvsagt viktig for alle barn, men det er ekstra viktig for barn av flyktningar, seier han.
Samtidig kjem også flyktningar frå ulike bakgrunnar. Ikkje alle har dei same behova.
– Nokre barn av flyktningar har gått gjennom traumatiske opplevingar, andre ikkje. Det er viktig at ikkje tilsette i barnehagen automatisk går ut frå at barn av flyktningar er traumatiserte, seier Kimathi.
Å lære å vere barn i
Noreg
Kimathi snakkar om den såkalla «siviliseringa» som går føre seg i barnehagane.
Det er eit uttrykk han har lånt frå danske antropologar. Dei beskriv
barnehagane som siviliserande institusjonar.
– Sivilisering kan vere eit kontroversielt omgrep på grunn av sine kolonialistiske overtonar. Eg bruker det i hermeteikn for å utforske ambisjonane og ideala om
integrering som den norske staten har for innvandrarar og flyktningar, seier
han.
For barna
i barnehagen inneber sivilisering normer, rutinar og prinsipp om å vere barn
i Noreg i dag.
– Til
dømes vektlegg norske barnehagar sjølvstende. Små barn får til dømes ete med
kniv og gaffel, i motsetning til i mange delar av verda der foreldra handterer
desse for barna sine, seier Kimathi.
Bekymra i møte med
barnehagen
I
barnehagen lærer altså barna om kva som er forventa av dei i Noreg. Men også
foreldra blir møtte med forventningar.
– For
foreldra inneber sivilisering å lære seg normer for oppseding i tråd med
tilrådingane frå styresmaktene. Mange
innvandrarar kjem frå land der staten ikkje er involvert i barneoppsedinga. Dei
kan oppleve at velferdsstaten blandar seg i deira barneoppsedinga når dei
stadig vernar og støttar barna, seier Kimathi.
Barnehagane
pliktar å rapportere bekymringar til barnevernet. Det understrekar rolla deira
i å lære foreldre korleis dei skal vere foreldre, meiner forskaren.
– Foreldra eg intervjua, brukte ikkje omgrepet tilsyn, men dei beskreiv opplevingar som antyda ei frykt eller bekymring i
møte med dei som jobba i barnehagen. Dei følte at dei måtte bevise at dei var
gode foreldre, fortel han.
Tillit er avgjerande
Annonse
Mange av
foreldra planla korleis dei skulle gå fram for å gjere eit godt inntrykk. Nokon
var derimot meir seg sjølv. Dei kunne ope seie dei var usamde med personalet.
– Eit
døme er ei ung, einsleg mor som eg intervjua. Ho uttrykte usemja si på ein
sjølvsikker måte, noko som minska kjensla hennar av tilsyn. Dialog kan byggje
bru mellom foreldre og tilsette. Det kan fremje eit meir autentisk forhold og
redusere spenningar mellom dei, seier Kimatchi.
Forskaren
seier det er avgjerande å byggje tillit
mellom dei barnehagetilsette og foreldra.
– Når
foreldre kjenner seg overvakt, held dei informasjon tilbake. Det igjen
undergrev tilliten. Dei tilsette bør jobbe med å byggje tillitsfulle forhold
til foreldra. Då kan vi sikre ein god dialog om utfordringar som måtte oppstå i
barneoppsedinga, seier han.