Ein ny
studie frå Statens arbeidsmiljøinstitutt (STAMI) tyder på at høyrselstap er eit
viktig mellomledd i samanhengen mellom støy og tinnitus.
Eksponering for sterk og langvarig støy i yrkessamanheng kan
gi høyrselsskadar. Det kan igjen vere funksjonsnedsetjande og bidra til
kommunikasjonsproblem.
Arbeid som kan skade hørselen
Tal
frå ein fersk publikasjon frå STAMI viser at mellom anna folk i bygg- og
anleggsbransjen i Noreg er mest utsett for å få nedsett høyrsel på grunn av
arbeidet.
No har
forskarane undersøkt samanhengen mellom yrkesstøy og tinnitus – eller øyresus –
i norsk arbeidsliv.
Forskarane ville også sjå på om samanhengen er avhengig av
om arbeidstakarane har nedsett høyrsel eller ikkje.
Tinnitus
Øyresus eller tinnitus er ei lydoppleving ein registrerer, utan at det er nokon ytre lydkjelde. Tinnitus kan arte seg som lett sus, surr, brusing, motorlyd eller pipetonar. Nokon opplever denne støyen som høgfrekvente eller lågfrekvente tonar.
Øyresusen kan vere svært sjenerande, og han kan vere einsidig eller dobbeltsidig, konstant eller periodisk. Ved eigenrapportering angir 10–15 prosent i befolkninga at dei blir sjenerte av plagsam øyresus eller tinnitus.
Kjelde: nhi.no
Data frå stor folkeundersøking
Forskarane
brukte data frå Helseundersøkelsen i Trøndelag (HUNT) og informasjon frå
Statistisk sentralbyrå om yrke og arbeidsstatus.
I tillegg brukte dei
informasjon om støy i ulike yrke frå ei dansk jobbeksponeringsmatrise, som er
eit verktøy for å kategorisere eksponering.
Forskarane
undersøkte fleire mål på livstidseksponering for yrkesstøy. Eitt mål var basert
på den danske jobbeksponeringsmatrisa og eitt var basert på spørsmål om
yrkesstøy som deltakarane hadde svart på.
Deretter
såg dei på samanhengen mellom desse støymåla og risikoen for å ha tinnitus meir
enn éin time dagleg.
Høyrselstap er viktig mellomledd
– Vi fann ingen samanheng mellom støyeksponering gjennom arbeidskarrieren,
rekna ut frå ei jobbeksponeringsmatrise, og risiko
for å ha tinnitus over ein time dagleg.
Dette tyder på at yrkesstøy ikkje er ein viktig faktor i Noreg i dag for utvikling av øyresus. Men – vi justerte ikkje for bruk av høyrselsvern. Det kan ha hatt betydning,
seier forskar Ina Molaug ved STAMI.
Høyrselstap er eit viktig mellomledd i samanhengen mellom støy og tinnitus, konkluderer Ina Molaug, forsker og lege i spesialisering.(Foto: Statens arbeidsmiljøinstitutt)
Forskarane
såg også på samanhengen mellom sjølvrapportert støyeksponering og risiko for
tinnitus. Her var det ein samanheng, men berre for deltakarar som også hadde
eit høyrselstap.
– Mange har lurt på om
ein kan få tinnitus sjølv om ein ikkje har ein høyrselsskade. Funnet vårt
tyder på at høyrselstap er eit viktig mellomledd i samanhengen mellom støy og
tinnitus, konkluderer Molaug.
