Denne artikkelen er produsert og finansiert av Norges idrettshøgskole - les mer.
Bekkenbunnstrening er heilt avgjerande i graviditeten, seier professor Kari Bø.(Foto: Andreas Johansen / NIH)
Slik kan gravide få hjelp ved bekkenplager
Stine Vindenes sleit med store smerter i rygg og bekkenledd i graviditeten. Etter at ho fekk treningsøvingar frå ein spesialist, klarte ho endeleg å gå tur utan å halte i fleire dagar.
– I det andre svangerskapet kom bekkenleddsmertene tidlegare.
Eg sleit med å gå vanlege turar til og frå jobb, og måtte redusere aktiviteten
betrakteleg, fortel fysioterapeut Stine Vindenes.
Ho er ei av mange kvinner som har kjent på det som blir kalla dei tause kvinneproblema.
Halvparten av alle
gravide
Professor Kari
Bø ved Norges idrettshøgskole (NIH) har forska på feltet i over 35 år. Ho fortel at studiar viser at rundt halvparten av gravide
kvinner har bekkenproblem under graviditeten.
Eit år etter
fødsel fortel 25 prosent av kvinnene at dei framleis har bekken- og
ryggproblem.
Ho nemner delte
magemusklar og bekkenbunnproblematikk som dei to andre problema som kan oppstå
i ein graviditet.
– Dette er ikkje for å skremme kvinner, for dei aller
fleste går ein graviditet veldig fint. Men det er også ein del som blir påverka
av dette. Dei har lett for å bli gløymt, meiner Bø.
Podcast:Desse tiltaka kan du gjere for bekken og rygg ved svangerskap og fødsel
I NIH-podden fortel Kari Bø kvifor muskel- og skjelettplager etter fødsel framleis er eit tabu i helsesektoren, kvifor du ikkje bør stole på alt du ser i sosiale medium og korleis du best kan førebygge. Fysioterapeut Stine Vindenes fortel om råd ho fekk frå ein kvinnehelsespesialist.
Programleiarane er Christina Gjestvang og Gjermund Erikstein-Midtbø. Episoden finn du nedst i artikkelen.
Tabu i helsesektoren
Sjølv om det har
blitt gjort mykje forsking på dette, meiner
Bø det framleis er eit tabu i helsesektoren.
– Sjølv har eg
høyrt at ein i helsesektoren ikkje vil snakke om desse problema fordi da vil
ikkje kvinner føde barn. Men studiar viser at det kvinner seier, er at om ein
hadde visst om desse problema som gravid, så ville ein vore litt førebudd. Det
er gunstig å vite at du kan gjere nokre tiltak i forkant, seier Bø.
Å trene
bekkenbunnen er det aller viktigaste.
Studiar viser at
viss ein trenar bekkenbunnen under graviditet og ikkje har urinlekkasje, så
har ein 62 prosents mindre sjanse til å få problem i graviditeten og etter
fødsel.
– Det er jo ganske god tal å ha med seg, seier Bø.
Tren bekkenbunnen kvar
dag
Her er hennar
beste tips for trening av bekkenbunnen.
– Vi må trene bekkenbunnen med å trekke
saman rundt opningane, løfte opp og fram, og gjere det så hardt vi kan. Rett og
slett følge heilt vanlege styrketreningsprinsipp. Spesifikk trening av dei
musklane det gjeld. Hald seks til åtte sekunder, gjer åtte til tolv samantrekningar og tre seriar
kvar dag, rådar Bø.
Den gode nyheita
er at det går fort og at du kan gjere det nærmast overalt. Men professoren vil
ikkje anbefale å gjere det samtidig som du pussar andre tennar eller andre
gjeremål.
– Sidan det er
ingen som ser at du gjer det, blir det ofte sagt at du kan gjere medan du gjer
andre ting. Men du blir ikkje sterk i muskulatur om du gjer mange ting
samtidig. Du bør faktisk gå inn i ein utgangsstilling med beina frå kvarandre,
slik at ein får med seg hjernen på at det er desse musklane ein skal trene.
Annonse
Studiar viser også
at ein får betre effekt av denne treninga om ein gjer dette i ein
gruppetreningssetting, med ein instruktør eller fysioterapeut.
Fekk hjelp av spesialist
Stine Vindenes
fann ut etter rundt eit år med prøving og feiling at ho trengte hjelp frå ein
spesialist for bekkensmertene. Der fekk ho beskjed om at ho hadde
overkompensert.
– Eg var veldig stram i kjernemuskulaturen og veldig
svak i hoftemuskulatur på den eine sida spesielt. Så eg fekk nokre enkle
øvingar for å styrke muskulaturen i hofta. Eg begynte å gjere øvingane
systematisk. Med tett oppfylging kom det seg overraskande fort, fortel ho.
Endeleg kunne ho
gå tur og løpe utan å halte i fleire dagar etterpå.
– Eg er veldig
takknemleg for den hjelpa eg fekk og skulle nok gjerne ha gått til nokon
tidlegare for å sleppe å gå med så vondt så lenge, seier Vindenes.
Kari Bø håpar at
gravide kvinner både er kritisk til informasjonen dei ser på sosiale medium og
ikkje får panikk av å lese og høyre om problema.
– For dei aller
fleste går ein graviditet veldig fint, og dei fleste plagene går over av seg
sjølv etter fødsel.
Høyr
meir av historia til Stine Vindenes og Kari Bø sine tips i NIH-podden.