På grunn av dei etiske vanskane med å
forska på småbarn og legemiddel vert ofte mødrer råda frå å bruka ein del
legemiddel. Sjølv for legemiddel som vert rekna som trygge, manglar ofte
kunnskapen.
– Mengda av cetirizin som eit fullamma barn vil få, vert minimal, fortel Hedvig Nordeng.(Foto: UiO)
– Cetirizin, Zyrtec og beslekta allergimedisinar vert dagleg brukte av tusenvis av kvinner over heile verda, fortel professor Hedvig Nordeng ved Farmasøytisk institutt på Universitetet i Oslo.
– Men berre hjå to kvinner har ein tidlegare undersøkt kor mykje av allergimedisinen cetirizin som vert overført til barnet gjennom morsmjølka. Prøvane vart heller ikkje tekne under optimale forhold for å kunne berekna mengda cetirizin i mjølka.
– Det er heilt utruleg at ingen har teke tak i dette før no. Myndigheitene burde i mykje større grad kravd at studiar på overgang til morsmjølk vert gjort for dei medisinane som ammande treng å bruka, seier Nordeng.
Hadde kjennskap til pumping
Nordeng publiserer no resultata frå ein
større studie som er gjort blant norske ammande som brukte desse
allergimedisinane.
Dei 32 deltakarane vart rekrutterte over heile landet, med god
hjelp av sosiale medium og organisasjonar som Norges Astma- og Allergiforbund,
Ammehjelpen og RELIS.
– Oppslutninga blant ammande som ynskte å
bidra, var over all forventning. Til slutt måtte vi takka nei til fleire deltakarar.
Vi hadde rett og slett ikkje kapasitet nok til å følgja opp fleire.
– Vi fylgde kvinnene tett opp over telefon
og ga dei opplæring i korleis dei kunne pumpa brystmjølk i forhold til når dei
tok medisinen sin. Kvinnene gav oss seks morsmjølkprøvar på cirka 20 milliliter tekne i
løpet av eitt døgn. Prøvane vert frosne ned til bodbilen kom og henta dei.
Pumping og frysing av morsmjølk var noko dei fleste ammande hadde god kjennskap
til frå før, fortel Nordeng.
Datagrunnlag som støttar anbefalingane
– Det var viktig for oss at dette skulle
vera så lite belastande og inngripande som råd for kvinnene. Derfor rekrutterte
vi deltakarar som hadde amma i minst åtte veker slik at ammerutinane var
etablerte.
Dei frosne mjølkeprøvane vart sende til samarbeidspartnarane
ved Uppsala universitet for analyse av legemiddelinnhaldet i mjølka. Resultata derfrå brukte forskarane ved Farmasøytisk institutt til å berekna
mengda som eit diebarn ville få via morsmjølka.
– Vi berekna vi at eit mengda eit
fullamma barn vil få, vart minimal, berre om lag 2,5 mikrogram per kilo i døgnet,
fortel Nordeng.
– Det er veldig langt under det som vil
kunne gi en verknad hjå spedbarn..
Ho presiserer at retningslinjene
alt frå før reknar cetirizin som trygt å bruka for ammande. Det nye er at ein
no har datagrunnlag for å støtta opp anbefalingane.
Tryggja råd om medisinbruk
Nordeng er oppført med meir enn to hundre
vitskaplege artiklar i forskingsarkivet Pubmed, men erklærer utan å nøla at
dette er ein av favorittstudiane hennar så langt.
Overgang av legemiddel til morsmjølk er
altså eit område med store kunnskapshol. Denne studien inngår i den store europeiske satsinga ConcePTION,
som har som mål å fylla desse kunnskapshol. Det inkluderer etablering av ein
morsmjølkbiobank i Uppsala som forskarane ved Farmasøytisk institutt samarbeider
med.
Annonse
– Studien har ikkje berre gjeve oss
nyttige og praktisk relevante funn.
Vi har testa ut korleis vi kan samarbeida på europeisk nivå og forhåpentlig
bana veg for framtidige studiar på legemiddel i morsmjølk, seier Hedvig Nordeng.
– Slike studiar vil være med på å tryggja
råd om medisinbruk til ammande kvinnar langt utover Noregs grensar.
