Ekspertar i Direktoratet for høgare utdanning og
kompetanse (HK-dir) har sett på kor mykje tid og pengar dei ulike næringane brukte på
opplæring og kurs blant tilsette under koronapandemien.
2.283 norske føretak har delteke i
undersøkinga som var gjennomført i 2021 av Statistisk sentralbyrå (SSB).
Inntening og opplæring går hand i hand
– Undersøkinga viser at mange føretak gjennomførte færre kurs under pandemien samanlikna med i 2015. Vi ser likevel at dei næringane som klarte seg bra under pandemien, i stor grad har gjennomført opplæring i verksemdene sine.
Det seier Åsgeir Kjetland Rabben. Han er rådgjevar i HK-dir.
Til dømes har informasjons- og kommunikasjonsnæringa nær dobla tidsbruken på kurs frå 9 timar per tilsett i 2015 til 17 timar i 2020.
– Dette er ei av dei næringane som har hatt
størst auke i inntening mellom 2015 og 2020, seier Rabben.
Denne
næringa hadde også størst auke i utgifter til kurs. Næringa brukte omkring 9.000 kroner per tilsett på kurs i 2020. Det er ein auke på 20 prosent. Næringa
investerte primært i økt IT-kompetanse.
– Det er likevel nokon unntak. Nokon bedrifter
som har gjort det bra økonomisk, svarar at dei ikkje har fått gjennomført
opplæringsaktivitetar grunna høg arbeidsbelastning og koronarestriksjonar,
seier Rabben.
Sercicebransjen hardt råka
– På den andre sida stod overnattings- og
serveringsbransjen. Dei opplevde den største nedgangen i kursaktivitet under
pandemien. Denne næringa gjekk frå å bruke ni timar per tilsett på kurs i 2015
til berre tre timar i 2020.
Denne
næringa brukte i snitt omkring 1.400 kroner per fulltidstilsett på kurs i
2020. Hovudfokus var på opplæring i kundebehandling.
– Overnattings- og serveringsnæringa vart særleg
hardt råka økonomisk under pandemien. Der blei mange tilsette permittert eller
sagt opp, seier Rabben.
Størst nedgang i små føretak
Rabben fortel at nedgangen i opplæringsaktivitet i 2020 ser ut til å ha råka skeivt også når det gjeld storleik på føretaket. Små føretak rapporterer om større nedgang enn store føretak, seier Rabben.
– Om dette har økonomiske årsaker eller andre årsaker, kan vi ikkje utan vidare seia. Noko ein ser, er at store føretak i større grad enn små har eit eige budsjett for opplæringsaktivitetar.
Neste
undersøking er planlagt i 2026. Ho vil ta for seg opplæring som har føregått i
2025.
– Noko av det vi kan få svar på då, er om
skilnadene mellom næringar og storleikar då har blitt mindre igjen, eller om
det har etablert seg eit meir permanent mønster der visse næringar og store
føretak gjennomgåande har langt meir opplæring av dei tilsette enn andre, seier
Rabben.
Annonse
Referanse:
Magnus Fodstad Larsen
og Åsgeir Kjetland Rabben: Opplæring i føretak. Notat frå HK-dir, 2024. Samandrag.